In hoeverre is de wereld van de gerechtsdeurwaarder gedigitaliseerd?

De digitalisering heeft de laatste jaren de wereld van de gerechtsdeurwaarder veranderd. Waar ‘vroeger’ veel van deze beslagen gelegd werden door een bezoek van de gerechtsdeurwaarder, kunnen nu steeds meer beslagen digitaal worden ingeschreven. Maar hoe ziet deze digitalisering eruit? En zal door digitalisering het fysieke bezoek van de deurwaarder langzaamaan verdwijnen?

Het loon- en bankbeslag

Sinds 1 juli 2009 is het voor een bevoegde deurwaarder mogelijk om elektronisch beslagen op het loon en op de bankrekening van de schuldenaar te leggen. Dit werd mogelijk door een wetswijziging. Wel moet de bank of werkgever haar digitale omgeving daar op hebben ingericht. Dit is bij vrijwel elke bank het geval. De deurwaarder hoeft dus niet meer fysiek met zijn beslagexploot naar de bancaire instelling om het beslag te leggen. Ook steeds meer grote werkgevers, zoals uitzendbureaus, en uitkerende instanties, zoals gemeenten, hebben hun software ingericht op digitale beslaglegging.

Beslag op motorrijtuigen

Sinds 15 juli 2020 is het mogelijk voor de gerechtsdeurwaarder om digitaal een beslag op motorrijtuigen te leggen. Waar het voor die datum alleen mogelijk was om beslag te leggen op een motorrijtuig als het motorrijtuig zintuigelijk (ter plaatse) werd waargenomen, is het nu voor de gerechtsdeurwaarder makkelijker geworden om de motorrijtuigen in beslag te nemen. Na beslaglegging, simpelweg door ondertekening van het proces-verbaal van inbeslagname, schrijft de gerechtsdeurwaarder zijn beslag in het kentekenregister, dat inmiddels volledig digitaal is.

Het inschrijven van het beslag in het kentekenregister brengt voor het voertuig van de schuldenaar een blokkerende werking met zich mee. Het is voor de schuldenaar hierdoor niet meer mogelijk zijn voertuig te verkopen, exporteren of bij de sloperij te laten vernietigen. Wanneer hier sprake van is zal de schuldenaar door het RDW naar de beslagleggende deurwaarder worden verwezen. Het is tevens mogelijk voor de gerechtsdeurwaarder om in het kentekenregister te zien of er ook andere beslag op de motorrijtuigen liggen, zodat de gerechtsdeurwaarder een betere inschatting kan maken of beslaglegging al dan niet zinvol is.

Beslag op woningen

Een beslaglegging op onroerende zaken (onder meer woningen en percelen grond) gaat volledig digitaal. De gerechtsdeurwaarder schrijft zijn proces-verbaal in de registers van het Kadaster in. Daarna krijgen de schuldenaar en een eventuele hypotheekhouder bericht dat er beslag is gelegd. Ook dit beslag brengt een blokkerende werking met zich mee. Het is door dit digitale beslag niet mogelijk voor de schuldenaar om bijvoorbeeld zijn woning te verkopen, zonder communicatie met de beslagleggende gerechtsdeurwaarder.

Digitale informatievoorzieningen

Het is voor de gerechtsdeurwaarder steeds makkelijker om aan informatie over de schuldenaar te komen. De deurwaarder kan belangrijke registers eenvoudig raadplegen zoals de persoonsgegevens (BRP) en het digitaal beslagregister. Daarnaast is het mogelijk om via het UWV de inkomstengegevens van een schuldenaar op te vragen. De deurwaarder mag aan een vermoedelijke inkomstenbron opvragen of er sprake is van een dienstverband en hoe hoog de salarisuitbetaling is. Op basis hiervan kan er snel en concreet worden ingeschat of loonbeslag zinvol is.

Zijn de digitale ontwikkelingen een vooruitgang?

Met digitalisering binnen het vakgebied van de gerechtsdeurwaarder is aanzienlijke vooruitgang geboekt, zoals blijkt uit de invoering van digitale beslaglegging op bankrekeningen, motorrijtuigen en inkomsteninformatie. Deze ontwikkelingen maken het werk van de deurwaarder efficiënter en toegankelijker, terwijl ook schuldeisers sneller geholpen kunnen worden. De wetswijzigingen hebben hierbij een cruciale rol gespeeld. Al met al heeft de digitalisering geleid tot een modernere, gestroomlijnde uitvoering van het beslagrecht, met als doel het vergemakkelijken van het invorderen van schulden.

Zijn de digitale ontwikkelingen een vooruitgang? Jazeker, maar een fysiek bezoek van de gerechtsdeurwaarder is en blijft zeer effectief. Bij de schuldenaar komt de deurwaarder nog steeds aan de deur bij het betekenen van dagvaardingen en vonnissen en de overbetekening van beslagen. Dit biedt de mogelijkheid om de situatie te bespreken en te blijven zoeken naar een oplossing.